Yüce Allah’ın, insanlardan, yerlerden ve diğer şeylerden seçip ayırdığı varlıklar bir takım hususi sıfatlara haizdirler. O zâtları, o varlıkları bu sıfatlarla üstün yapan Subhan Hakk’ın kendisidir. ’Ve Rabbin dilediğini yaratır ve seçer.’(el-Kasas, 28/68.) Allah Teâlâ’nın bazı günleri ve ayları diğerlerine üstün kılması da bu ’dilediğini seçer’ kabilindendir.

Kameri takvimde yer alan ’recep, şaban ve ramazan’ aylarının tümüne biz Müslümanlar ’mübarek üç aylar’ deriz. Üçü de fazilet yüklü aylardır. Dinimizde; ikram, ihsan ve rahmetin coşkuya eriştiği birçok geceler de bu aylardadır.

Recep ayının ilk cuma gecesi Regaip Kandili, 27. gecesi Miraç Kandili’dir. Şaban ayının 15. gecesi Berat Kandili, ramazan ayının 27. gecesi de Kadir Gecesi’dir. Bu geceler ’kandil’ diye sıfatlandırılmıştır. Çünkü Müslümanların zahirdeki ve batındaki hayatlarına ışık tutmuşlardır.

Rasûlullah (s.a.v.) buyurdular ki: ’Recep Allah’ın, şaban Benim, ramazan ise ümmetimin ayıdır.’ (Camiü’s-Sağır c.4, s.18.)

Yine bu aylar hakkında;

’Sene ağaç gibidir. Recep ağacın yaprakları, şaban meyveleri, ramazan ise meyvesinin toplanacağı zaman gibidir.’

’Recep tohum ekme, şaban sulama, ramazan hasat ayıdır.’

’Recep tevbe ve inabet, şaban muhabbet, ramazan ise kurbiyet ayıdır.’, ’Recep cefayı terk, şaban amel ve vefa, ramazan sıdk ve vefa içindir.’ denmiştir.

Rasûlullah (s.a.v.) üç aylar hilâlinde şöyle dua ederdi: ’Ey Allah’ım recep ve şabanı bize mübarek ve bereketli eyle ve bizi ramazana kavuştur ve sonumuzu îmanlı eyle ve kolaylığı Kur’an ile bize ver.’ (Ahmet b. Hanbel, Müsned 1/259.)


RECEB-İ ŞERİF

Recep ayı, ramazan-ı şerifin müjdecisidir. Recep kelimesinin manası tazim ve hürmet demektir. Hikmet ehli ise: ’Recep kelimesi, üç harften ibarettir. ’Ra’ Allah’ın rahmetine, ’cim’ Allah’ın cömertliği ve inayetine, ’be’ ise birr ve ihsanına işarettir.’ demişlerdir.

Rasûlullah (s.a.v.): ’Kim recep ayının 27. günü oruç tutarsa ona atmış ay oruç sevabı yazılır.’ buyurmuştur. Bir başka hadis-i şerifte: ’Dikkat edin! Recep, insanların savaşmadıkları bir ’Allah’ ayıdır. Kim recep ayında inanarak, mükâfatını Allah’tan umarak bir gün oruç tutarsa Allah’ın en büyük rızasını kazanmıştır.’ buyrulmuştur.

Deylemî’nin Hz. Âişe (r.anha)’dan rivayetle Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: ’Allah (c.c.) şu dört gecede rahmet yağdırır. Kurban Bayramı gecesi, Ramazan Bayramı gecesi, şabanın 15. gecesi (Berat Gecesi) ve recep ayının ilk gecesi.’ Yine Deylemî’nin rivayetinde Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: ’Dört gece vardır ki onlarda yapılanlar geri çevrilmez: Recep ayının ilk gecesi, şaban ayının 15. gecesi, cuma gecesi, iki bayram (Ramazan ve Kurban) gecesi.’

Peygamber (s.a.v.)’e: ’Ya Rasûlallah! ’Recep, Allah’ın ayıdır’ ne demektir?’ diye sorulduğunda şöyle cevap buyurmuşlardır: ’Recep Allah Teâlâ’nın ayıdır. Çünkü recep Hakk’ın mağfiretine mahsus bir aydır. Bu ayda çarpışmaya izin yoktur. Bu ayda Allah Teâlâ Peygamberlerinin dualarını kabul etmiştir. Yine bu ayda Allah Teâlâ evliyasını düşmanların elinden kurtarmıştır. Bir kimse bu ayda oruç tutarsa Allah Teâlâ’dan üç ikrama nail olur: ilki, Allah (c.c.) geçmiş günahlarının tümüne mağfiret eder; ikincisi, ondan sonraki hayatında onu korur; üçüncüsü ise mahşer yerindeki susuzluktan emin olur.

İbrahim Nehâî (r.a.): ’Bu ay, Allah’ın ayıdır. Allah Teâlâ Nuh (a.s.)’ı recep ayında gemiye bindirdi. Hz. Nuh gemide oruç tutup beraberindekilere oruç tutmalarını emrettiğinde Allah Teâlâ Hz. Nuh ve beraberindekileri tufandan emin etti. Yeryüzünü şirk ve düşmanlıktan temizledi.’ demiştir.


REGAİP GECESİ

Receb-i şerifin ilk cuma gecesine ’Leyle-i Regâib’ denilmiştir. Arapça bir kelime olan Regâib, ’ra-ği-be’ kelimesinin cemîidir. Rağibe, çok atâ ve ihsan manasına gelmektedir.

Bir hadis-i şerifte Peygamber (s.a.v.) Efendimiz: ’Sen receb-i şerifin ilk cuma gecesinde gafil olma ki melekler o geceye Regaip Gecesi demişlerdir. Zira o gece gecenin üçte biri geçtikten sonra göklerde ve yerde bir melek kalmaz hepsi Kâbe’yi muazzama ve etrafında toplanırlar. Onların bu toplanmalarına muttali olan Allah’u Teâlâ onlara hitaben: ’Ey meleklerim! Dilediklerinizi Ben’den isteyiniz.’ buyurur. Onlar: ’Ya Rabbi! Dileğimiz recep ayında oruç tutanları mağfiret etmendir’ diyerek isteklerini Cenâb-ı Hakk’a arz ederler. Allah’u Teâlâ’da: ’Ben recep ayında oruç tutanları mağfiret ettim’ buyurur.’ demiştir.

Diğer bir hadis-i şerifte: ’Beş gece vardır ki o gecelerde edilen dua reddedilmez: Recep ayının ilk gecesi, şaban ayının 15. gecesi, cuma gecesi, Ramazan Bayramı gecesi, Kurban Bayramı gecesi.’ buyrulmuştur.

Ömer b. Abdülaziz Basra valisi Haccac b. Ertad’a yazdığı mektupta şöyle demiştir: ’Senenin dört gecesinde dikkatli olman, o geceleri ibadetle geçirmen lazımdır. Allah’u Teâlâ o gecelerde rahmetini saçar. Bu geceler; receb-i şerifin ilk gecesi, şabanın 15. gecesi, ramaza-ı şerifin 27. gecesi ve Ramazan Bayramı gecesidir.’

Bir rivayete göre Peygamber (s.a.v.) muhterem validelerinin rahmine Regaip Gecesi teşrif etmişlerdir.

Diğer bir rivayet göre de Peygamberimiz (s.a.v.) ilk defa Regaip Gecesi Cenâb-ı Hakk’ın Tecelli-i Ef’al tezahürüne ait nûra musteğrak olmuştur. Hak Teâlâ Hazretlerine şükür için on iki rekât namaz kılmıştır denmiştir.

Merhametli Rabbimiz, bu gün ve gecelerin kadr-ü kıymetini layık-ı veçhiyle bilmeyi bütün mü’minlere nasip etsin, kalbimizi sevgi ve rahmet ve hikmet nurlarıyla yıkasın.