GENEL BİLGİLER:
* İslâm’ın beş temel esâsından birisi de Ramazan-ı Şerif ayında oruç tutmaktır. Oruç da namaz gibi bedenî bir ibadettir.
* Ramazan ayı, Ramazan hilâl’inin görülmesi ile sahih olur. Havanın bulutlu olması sebebiyle Hilâl’in görülmemesi halinde ise Şa’bân ayının otuz güne tamamlanması gerekir.
* Bir İslâm ülkesinde Hilâl görülürse, diğer İslâm ülkelerinin de oruca başlamaları gerekir.
* Ramazan ayını bir veya iki gün oruçla karşılamak, yani Şa’bân ayının son iki veya bir gününde oruç tutmak mekruhtur.
* Şa’bân ayında tutulan nâfile oruçlara, en az üç gün önceden ara vermek gerekir.
* Orucu tutacak kişiler müslüman, akıllı ve ergenlik çağına ermiş (baliğ) olmalıdır.
* Oruç tutmak üzere sahura kalkmak da bir niyet sayılır.
* Niyet ederken mesela; ’niyet ettim, Allah rızası için, Ramazan-ı Şerif’in yarınki orucuna’ denebilir.
* Fecrin doğmamış veya güneşin batmamış olduğu zannıyla yiyip içen kimse, tan yerinin ağardığını ve güneşin batmadığını anlarsa, o günün orucunu kaza etmesi gerekir. Fakat keffâret lazım gelmez.
* Oruç tutamayacak kadar hasta olanlar iyileştikten sonra tutamadıkları gün kadar oruçlarını kaza ederler. İyileşmesi zor bir ihtimal olan bir hastalığa müptela iseler tutamadığı her bir gün için fitre miktarı fidye verir.
* Oruç tutmağa gücü yetmeyen ihtiyar oruç tutmaz. Tutamadığı her gün için keffâretlerde olduğu gibi bir yoksulu doyurur, yâhut kıymetini verir.
* Aybaşı ve loğusa olan kadınlar oruç tutmaz, namaz da kılmazlar. Kadın oruçlu iken hayız ve loğusa olursa orucunu bozar. Temizlendikten sonra ise sadece oruçlarını kaza ederler. Kaza edecekleri oruç ramazan orucuysa ramazan ayından sonraki bir zamanda kaza ederler.
* Gebe ve emzikli kadın, kendine veya çocuğuna zararı olacağından korktukları takdirde, oruç tutmayıp sonra kaza ederler ve fidye vermezler.
* Cünüplük hali, oruca mani değildir. Sahur önce cünüp olan kişi imsakten sonra da gusledebilir.
* Ramazan-ı Şerifte bayılan bir kimse, bayıldığı günden sonraki günleri kaza eder.
* Evinden doksan km. uzakta olan yolculara (seferi) ramazan orucu farzdır; fakat dilerlerse yolculuk esnasında oruç tutmazlar ve yolculuk bittikten ve ramazan ayı çıktıktan sonra kaza edebilirler.
* Her ne suretle olursa olsun başladıktan sonra oruç bozmak günahtır.
* Bir kişi, eğer orucu bozmuşsa hem bu günâhına tevbe - istiğfar etmesi, hem de onu kaza etmek gerekir.
* Ramazan orucu ister aralık verilmeksizin, ister aralıklı olarak kaza edilebilir.
* Ramazan orucu, dinen geçerli bir mazeret olmadan bozulduğu takdirde, ayrıca keffâret adı verilen, dünyevî bir ceza da vardır.
* Keffaret, içerisinde oruç tutmanın haram olduğu günlerin (bayram ve teşrik günleri) bulunmadığı bir zamanda, bozulan orucun kazasının dışında iki kameri ay peş peşe oruç tutmaktır.
* Üzerine Ramazan kazası bulunan bir kimse, vasiyet edip de vefat etse, onun namına velisi her gün için bir yoksula fidye verir.
* Oruç tutmaya kuvveti olup da unutarak yemek yiyen bir kimseye, görenin hatırlatması gerekir. Hatırlatmaması mekruhtur.
* Oruçlunun unutarak yiyip içmesi orucu bozmaz. Hatırladığı zaman yemeyi içmeyi bırakıp orucuna devam etmelidir.
* Tenasül uzvuna veya makâda (arka yol) ilaç, fitil vs. tutmak veya koymak kazaya sebeptir.
* Gerek gıda veya tedavi kastı ile olsun bir şey yiyip içmek orucu bozar hem kaza hem de keffâret gerektirir.
* Abdest dışında ağzı su ile yıkanırsa ağza alınan su tamamen çıkarılmalıdır. Bu hareketi çok zorda kalmadıkça yapmamalı ve mekruh sayıldığını bilmelidir.

ORUCU BOZMAYAN DURUMLAR:
* Unutarak yemek- içmek
* Göze damla damlatmak yahut sürme çekmek. Fakat toz sürme genizden gelecek kadar çok kullanmamalıdır.
* Kan aldırmak.
* Misvak kullanmak.
* Ağza ve buruna su vererek gargara yapmak ve sümkürmek. Fakat bunları yaparken içeriye suyun girmemesi için mübalağa yapmamak gerekir.
* Serinlemek için yıkanmak, yüzmek, yaş bir elbise ile serinlemek.
* Buruna kürdan veya benzeri bir çöp sokmak.
* Diş çektirmek. Ancak kan yahut ilaçtan hiç bir şeyi yutmamak gerekir.
* Yüzmek ve benzeri maksatlarla suya dalma neticesinde kulağa su girmesi yahut kulağa bir çöp veya kürdan sokmak suretiyle kulak kirlerini çıkarmak. Ancak takvaya uygun olan bunların hiçbirini yapmamaya gayret etmektir.
* Dişler arasındaki nohut tanesinden az olan yemek kalıntılarını yutmak; fakat bir kişi kasıtlı olarak ağzına nohut tanesinden küçük yiyecekler alıp da yutuyorsa orucu kaza etmelidir.
* Ramazan da gündüz vakti vücuda yapılan iğne vücuda gıda verecek ve fayda sağlayacak bir şey ihtiva ediyorsa orucu bozar ve kaza gerektirir ki iğnelerin amacı da budur. En güzeli iğneyi akşama tehir etmektir.
* Gül, çiçek, misk yahut hoş kokuları koklamak orucu bozmaz; ancak bunlarla ferahlamak maksadıyla sürekli koku kullanmak mekruhtur.

Faydalanılan Eserler:
1 . A. Fikri YAVUZ, İslâm İlmihâli.
2. Ö. Nasûhî BİMEN, Büyük İslam İlmihâli.
3. Celal YILDIRIM, İslam fıkhı, 4cilt.
4. Prof. Dr. Vehbe ZUHAYLÎ, Dört Mezhebin Fıkhı.